Jakub

Jakub

(hebr. Jaakow, od Jaakow-el = Bóg chroni [osłania]; według innych pisowni – trzymający za piętę lub podstępny, albo ten, który pozbawia [dziedzictwa];jid. Jankew) – zgodnie z tradycją biblijną, wnuk Abrahama, syn Izaaka i Rebeki, który miał się urodzić już obrzezany (obrzezanie); młodszy brat-bliźniak Ezawa (rodząc się trzymał brata za piętę, i stąd miało pochodzić jego imię); jeden z trzech (prócz Abrahama i Izaaka) patriarchów izraelskich; obok Mojżesza i Dawida – najważniejsza postać w tradycji żydowskiej. Został przez Boga wyróżniony, jako praojciec wszystkich Izraelitów; Żydzi mawiali o nim „nasz Praojciec Jakub” (hebr. Jaakow Awinu; jid. Jankew Owinu), i otrzymał od Boga imię Izrael (które tłumaczono jako „walczący z Bogiem”). Dzięki podstępowi, za miskę soczewicy, zdobył od swego brata prawo pierworództwa, po czym wyłudził od ojca błogosławieństwo i dziedzictwo, które należały się Ezawowi. W konsekwencji swego czynu musiał uciekać przed gniewem brata. W drodze do Charanu miał prorocze widzenie drabiny, łączącej ziemię z niebem, i usłyszał głos Boży, który potwierdzał obietnice dane wcześniej Abrahamowi i Izaakowi. Przez ok. 20 lat J. mieszkał u wuja Labana w Charanie. Poślubił jego dwie córki, Leę i Rachelę, a ich niewolnice – Zilpa i Bilha – zostały jego nałożnicami. Po powrocie do Kanaanu pojednał się z Ezawem. Klęska głodu sprawiła, że na stare lata musiał przenieść się do Egiptu, gdzie po 17 latach zmarł w wieku 147 lat. Przed śmiercią udzielił synom błogosławieństwa, kierując przy tym do nich wezwania, zawierające aluzje do przeszłości i przyszłości ich samych oraz ich potomków (Rdz 49, 1–27). Ciało J. zostało później złożone w Grocie Ojców w Hebronie (hebr. Mearat ha-Machpela). Zgodnie z tradycją żydowską, J. za życia dostąpił zaszczytu oglądania rajskich ogrodów, a dziesięciu jego synów oraz dwaj wnukowie (synowie Józefa), uznani przezeń za własne dzieci, było protoplastami Dwunastu Plemion Izraelskich. (Zob. też Dziesięciu Męczenników)