Alter (pierwotnie Rothenberg) Icchak (Icie) Meir (Majer)

Alter (pierwotnie Rothenberg) Icchak (Icie) Meir (Majer)

zw. Mądrym RIM-em (RIM; akr. od Rabi Icchak Meir), Polskim Ilujem (jid. Pojłyszer Iluj); Rabim z Góry [Kalwarii] (jid. Rabi Ger; Gerer Rebe), a od tytułu jego dzieła – Chiduszej Harim (1785 Magnuszew k. Radomia – 1866 Góra Kalwaria) – założyciel wpływowej dynastii cadyków z Góry Kalwarii (jid. Ger, Gur), przywódca chasydzki. Jego ojciec Izrael był uczniem Lewiego Icchaka ben Meira z Berdyczowa i rabinem Góry Kalwarii, ale nie miał charyzmatu cadyka. A. we wczesnej młodości był uczniem Akiwy Egera z Poznania, i już wtedy zasłynął jako il(l)uj, a później I.I. Hofsteina z Kozienic. Po śmierci tego ostatniego przez krótki czas przebywał na dworze jego najmłodszego syna i sukcesora – Mojszego, po czym został uczniem Symchy Binema z Przysuchy. Po śmierci swego mistrza przeniósł się do Menachema Mendla z Kocka i – zastępując go – zaczął działać w Górze Kalwarii. Bez zastrzeżeń poparł swego nauczyciela w konflikcie, który podzielił kockich chasydów i spowodował przejściową izolację Menachema. Po jego śmierci w 1859, większość kockich chasydów uznała A. za cadyka. W tym samym roku ostatecznie ustalił on swą siedzibę w Górze Kalwarii, nadal jednak rezydując w Warszawie i utrzymując ścisłe związki z tym miastem, gdzie osiadł w 1826. W Warszawie też prowadził jesziwę. Mimo że był sławnym i cenionym talmudystą, do końca życia nie rezygnował z podejmowania działalności gospodarczej i społecznej – wysoki poziom intelektualny i akceptacja, a nawet nakaz pracy dla społeczności, stały się wyróżnikami postawy także jego następców. Poglądy polityczne A. nie w pełni są jasne (był sympatykiem pol. dążeń niepodległościowych, ale przeciwnikiem włączania się Żydów do insurekcji 1830 i 1863). Nieformalnie zatrudniony na stanowisku podrabina w Warszawie, jako pierwszy chasyd wszedł w skład warszawskiego Dozoru Bóżniczego (1840). Był autorem responsów Tszuwot ha-RIM (Józefów 1867) oraz komentarzy halach. do Talmudu i Szulchan Aruch pt. Chid(d)usze(j) ha-RIM. Wiele uwagi poświęcał codziennym kłopotom swoich chasydów. Zasłynął z tego, że nigdy nie odmawiał osobie, która go poprosiła o rozmowę. Uważał, że centrum duchowego życia wspólnoty stanowi studiowanie Tory. Choć cadykiem był zaledwie przez 7 lat, w sposób istotny wpłynął na dalszy rozwój ruchu chasydzkiego w Polsce, a założona przez niego dynastia zachowała wiodącą rolę aż do II wojny światowej. Następcą A. został Chanoch z Aleksandrowa, a po jego śmierci w 1870, za głowę wspólnoty chas. (admor) z Góry Kalwarii uznano wnuka A. – Judę Arie Lejba A. Jego wysiłkom trzeba przypisać zdystansowanie się polskiego chasydyzmu od ruchu syjonistycznego. Po wybuchu II wojny światowej syn i następca Judy Arie Lejba, Abraham Mordechaj A., wyjechał z Polski. W 1940 osiadł w Palestynie, gdzie założył nowy dwór. (Zob. też Alterów rodzina)