Nehemiasz

Nehemiasz

(hebr., Nechemja; jid., Nehemje) (V w. p.n.e.) – żydowski namiestnik Judei, ustanowiony przez króla perskiego, Artakserksesa I (464-424 p.n.e.). Dokonał dzieła odbudowy zniszczonych murów Jerozolimy. Celem publicznego ogłoszenia Tory i za jej pośrednictwem odnowienia Przymierza ludu żydowskiego z Bogiem (Przymierze z Bogiem), zwołał w Jerozolimie Wielkie Zgromadzenie (443 p.n.e.). Przeprowadził szereg reform społeczno-religijnych w Judei. O jego działalności opowiada biblijna Księga Nehemiasza(1-13), z której dowiadujemy się, że N. pełnił urząd podczaszego na dworze królewskim w Suzie do czasu, kiedy dowiedział się o rozpaczliwym położeniu Jerozolimy i wystarał się o zezwolenie na wyjazd do tego miasta. Zaopatrzony w eskortę i pełnomocnictwa namiestnika, przybył do Judei w dwudziestym roku panowania Artakserksesa, tj. w 445/444 p.n.e. Jego pierwszą troską była odbudowa miasta, a w szczególności jego murów, i zwiększenie liczby ludności Jerozolimy. Podjęte prace zaniepokoiły przywódców sąsiednich plemion. Sanballat, namiestnik Samarii, Arab Geszem, Tobiasz z Ammonu oraz gubernator Aszdod kilkakrotnie podejmowali rozmaite intrygi, by udaremnić kontynuowanie podjętych prac. Jednak pomimo to, mury Jerozolimy zostały naprawione w ciągu 52 dni. N. przeprowadził także reformę społeczną; unieważnił długi, zaciągnięte przez ubogich; zaludnił Jerozolimę, organizując losowanie, w którym uczestniczyli wszyscy mieszkańcy Judy – co dziesiąty miał w niej zamieszkać. Razem z Ezdraszem zreorganizował życie gminne (gmina); uzyskał zgodę ludu na oddalenie wszystkich „obcych”. Po dwunastu latach pobytu w Judzie N. na krótko powrócił do Suzy, ale niepokojące wieści z Jerozolimy sprawiły, że znowu do niej powrócił. Tobiasza Ammonitę, który prowadził interesy w Świątyni Jerozolimskiej, usunął z niej; wezwał do służby świątynnej kapłanów i lewitów; nakazał Judejczykom oddalić obce żony (Moabitki, Am(m)onitki, Filistynki i in.); przywrócił w Judei obowiązek składania dziesięcin oraz przestrzegania szabatu.