Natanson Ludwik

Natanson Ludwik

(1821 Warszawa – 1896 tamże) – lekarz, społecznik; syn Zeliga N.; brat Henryka N. i Jakuba N.; ojciec Władysława N. i Edwarda N.; stryj Kazimierza N. Uczęszczał do Szkoły Rabinów w Warszawie oraz do gimnazjum. Studiował w Dorpacie, gdzie też uzyskał doktorat z medycyny i chirurgii (1843). Wkrótce po powrocie do Warszawy stał się jednym z najbardziej znanych orędowników postępu w medycynie i higienie społecznej. Był między innymi członkiem Komisji do Reorganizacji Służby Zdrowia w Królestwie Polskim, Rady Wychowania w Królestwie Polskim, Komitetu Epidemiologicznego, Komitetu Słownictwa Lekarskiego Polskiego (miedzy innymi ustalił polskie nazewnictwo anatomiczne). Założył i redagował (1847-1864) pierwsze polskie pismo medyczne pt. „Tygodnik Lekarski” oraz był członkiem i przez pewien czas prezesem Warszawskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z inicjatywy N. powstała Kasa Wsparcia Wdów i Sierot po Lekarzach. W 1871 został wybrany na prezesa Zarządu Warszawskiej Gminy Starozakonnych. Na stanowisku tym pozostał do końca życia. W okresie swych rządów dokonał gruntownego przekształcenia Dozoru Bóżniczego w sprawnie zarządzaną Gminę, uzdrowił jej finanse. Zainicjował wiele inwestycji i prac porządkowych (miedzy innymi przyczynił się do wzniesienia gmachu Gminy, rozwoju oświaty, zorganizowania szkoły rzemieślniczej, noszącej jego imię, kasy zapomogowej, wzniesienia nowego Szpitala Starozakonnych na Czystem i wielu innych instytucji użyteczności publicznej). Skupił wokół siebie sztab ludzi, którzy kontynuowali jego dzieło do 1918. Był współautorem – obok brata, Henryka N., i bratanka, Kazimierza N., a także J.B. Blocha, A. Kraushara i Stanisława Krzemińskiego) – memoriału Komitetu Giełdowego, złożonego w marcu 1886 na ręce specjalnej Komisji w Warszawie, dotyczącego kwestii żydowskiej i mającego uzasadnić niemożność wprowadzenia w Królestwie Polskim restrykcyjnego wobec Żydów prawodawstwa, obowiązującego w Cesarstwie, który wzbudził znaczne napięcia w stosunkach polsko-żydowskich. W pracach naukowych i publicystycznych N. propagował zasady higieny oraz podnosił problemy szkolnictwa, w tym także żydowskiego.