SZWAJGIER Stefania (Batszewa) (1890–1942)

Przed wojną

Stefania (Batszewa) Szwajgier urodziła się w 1890 roku. Jej mężem był Izaak Szwajgier, który z powodów politycznych w 1927 roku wyjechał do Palestyny. 2 marca 1917 roku urodziła im się córka Adina Irena Blady-Szwajger.

Przed wojną Szwajgier była dyrektorką Gimnazjum Żeńskiego Komitetu Opiekuńczego „Jehudyjah” (hebr. Żydówka), od 1937 roku:Prywatnego Gimnazjum i Liceum „Jehudyjah” dla dziewcząt, która mieściła się przy ul. Długiej 55 w Warszawie. Szkoła miała charakter postępowy – łączyła wychowanie w duchu poszanowania tradycji żydowskiej z syjonizmem, stawiała sobie za cel kształcenie zaangażowanych społecznie młodych kobiet o silnej tożsamości żydowskiej (Lewin, 2016, 10). W pracy dyrektorkę placówki wspierało wielu wybitnych pedagogów – nauczyciel języka hebrajskiego i nauk judaistycznych Abraham Lewin, kompozytor Jakub Glatsztejn (Gladstein), socjolog Aleksander Hertz, historycy Jakub Szacki i Emanuel Ringelblum.Ten ostatni pisał o Szwajgier: Kierowniczka gimnazjum „Jehudija”, chyba jedynego gimnazjum żeńskiego, które w ciągu kilkudziesięciu lat wychowywało młodzież żydowską w duchu moralności, idealizmu i społecznikostwa (ARG 29a, 243–244).

Po wybuchu wojny Szwajgier zamieszkała razem ze swoją córką i jej mężem Stefanem Szpigielmanem przy ul. Świętojerskiej 30.

Getto warszawskie

Po utworzeniu getta ul. Świętojerska znalazła się w jego granicach, rodzina nie musiała się więc przenosić. Na terenie dawnej szkoły była dyrektorka otworzyła kuchnię dla dzieci.

W czasie pierwszej akcji likwidacyjnej, 29 lipca 1942 roku Stefania Szwajgier została wywieziona do obozu zagłady w Treblince, gdzie najprawdopodobniej została zamordowana. Jej córka wspominała, że zostawiła kartkę: Miód zapłacony, bony wycięte. Nie popełniaj żadnych głupstw. Całuję Was (Grupińska, 2013, 140).