Szymel (Schim(m)el) Maurycy (Mosze)

Szymel (Schim(m)el) Maurycy (Mosze)

pseud. Jerzy Sorkin; podpisywał się też: Maurycy Sch.; M. Sch.; Sch. (1903 Lwów – 1942 tamże) – poeta, prozaik, krytyk, publicysta, piszący w językach polskim i jidysz, tłumacz. Ukończył żydowskie gimnazjum we Lwowie, a w latach 30. prawdopodobnie podjął studia polonistyczne na UW. Należał do kręgu poetów polsko-żydowskich związanych z dziennikiem „Chwila” (debiutował na łamach dodatku „Chwilka” w grudniu 1925). W 1930-1939 mieszkał w Warszawie. Współpracował z czasopismami: polskimi – „Gazeta Warszawska”; „Głos Literacki”; „Sygnały”; polsko-żydowskimi – wspomniana „Chwila”; „Nasz Przegląd”; „Nowy Dziennik”; „Nowy Głos”; „Lektura”; „Opinia”; „Ster”; wydawanymi w j. jid. – „Hajnt”; „Globus”; „Szriftn” (Pisma). Początkowo pisał wiersze w języku polskim. W 1933 na łamach „Opinii” podjął polemikę z R. Brandstätterem (cyklem artykułów, złożonym z czterech części), w której bronił znaczenia i wagi literatury polsko-żydowskiej. Był autorem sentymentalnych liryków. Uprawiał również eseistykę. Wydał: w j. pol. trzy tomy poezji (Powrót do domu, 1931; Skrzypce przedmieścia, 1932; Wieczór liryczny, 1932) oraz sześć książek, będących przekładami z języka jidysz (w tym Z. Segałowicza Wczoraj śpiewałem, 1936; J. Hellera Historię syjonizmu, 1936), a w języku jidysz – tom Mir Iz umetik (Jest mi smutno, 1936 i 1937). Po wybuchu II wojny światowej Sz. przedostał się do Lwowa. W okresie okupacji sowieckiej publikował w prasie i w antologiach (Lid, dos Iz geblibn; jid., Pieśń, to co pozostało); związał się z nową władzą. Niechęć środowiska i jego ostracyzm sprawiły, że porzucił pracę literacką i został kasjerem w jednym z lwowskich kin. Podczas okupacji niemieckiej pracował w Judenracie. Zginął w obozie janowskim. Jego wiersze ukazały się w wydanej w 1951 antologii poezji jidysz z okresu Holokaustu, opracowanej przez B. Hellera (Lid dos Iz geblibn. Lider fun jidisze dichter in Pojłn umgekumene baj der hitleriszer okupacje. Antologie = Pieśń, to co pozostało. Utwory żydowskich poetów w Polsce, którzy zginęli podczas okupacji niemieckiej. Antologia, Warszawa).