Kirszrot-Prawnicki Józef

Kirszrot-Prawnicki Józef

(od 1882; do 1867 Kirschrot); używał licznych pseudonimów i kryptnimów, m.in.: K-t, Labor, J.K.-P., -p. (1842 Warszawa – 1906 Otwock) – prawnik, publicysta, ekonomista, pozytywista, społecznik. Pochodził ze zasymilowanej rodziny Żydów warszawskich. Był uczniem Szkoły Rabinów w Warszawie. Studiował prawo w Szkole Głównej Warszawskiej (magisterium prawa i administracji uzyskał w 1866), potem także w Lipsku i Wrocławiu. Był adwokatem przy Sądzie Apelacyjnym w Warszawie (od 1873), później adwokatem przysięgłym i radcą prawnym wielu instytucji. Położył wielkie zasługi w propagowaniu i rozwoju myśli ekonomicznej (zwłaszcza spółdzielczości, w tym kredytowej; ubezpieczeń itp.). Działał także aktywnie na rzecz zakładania i rozwoju wielu instytucji życia gospodarczego, będących praktyczną realizacją głoszonych przez siebie idei. Publikował w wielu czasopismach (głównie polskich, m.in. w: „Ateneum”, „Bibliotece Warszawskiej”, „Ekonomiście”, „Gazecie Sądowej”, „Niwie”, „Przeglądzie Tygodniowym”) i w prasie codziennej, oraz ogłosił kilkanaście książek i broszur. Starał się przeszczepiać nowe idee za pośrednictwem własnych opracowań (np. W kwestii konwersji i odnawiania pożyczek Towarzystwa Kredytowego Warszawy, 1880; Kredyt włościański, 1885; O oszczędności, kasach i stowarzyszeniach oszczędnościowych i pożyczkowo-oszczędnościowych, 1898), jak też tłumaczeń dzieł obcych. Był członkiem-założycielem Kasy im. Mianowskiego, twórcą i prez. zarządu Towarzystwa Oszczędnościowo-Pożyczkowego dla Ubogiej Ludności Żydowskiej przy Zarządzie Gminy Żydowskiej w Warszawie (1901). Parokrotnie zasiadał też w Zarządzie tejże Gminy (od 1881). Był zdecydowanym zwolennikiem asymilacji Żydów, będąc czołowym ideologiem lewego skrzydła asymilatorów warszawskich. Ideę tę propagował także piórem, na łamach prasy polskiej i „Izraelity”. Poświęcił jej również komedię Węzeł gordyjski (1893). Szczególnie głośne było jego wystąpienie, wzywające Żydów do dodawania polskich odpowiedników do używanych przez nich niemiecko brzmiących nazwisk („Kurier Warszawski” 1882; por. nazwiska Żydów polskich). Pochowany został na cmentarzu żydowskim w Warszawie.