Ogólnopolska Liga do Walki z Rasizmem

Ogólnopolska Liga do Walki z Rasizmem

organizacja społeczna, utworzona wiosną 1946 w Warszawie, stawiająca sobie za cel walkę z wszelkimi przejawami rasizmu, a szczególnie antysemityzmu w społeczeństwie polskim. O.L. do W. z R. miała stanowić ideologiczną kontynuację Żegoty; pragnęła wychować pokolenie, które dorastało podczas wojny i było wystawione na wpływ ideologii rasistowskiej. Na początku 1946 w kręgu ludzi związanych z Żegotą zrodziła się myśl stworzenia organizacji, która pozwoliłaby stawić czoło antysemityzmowi. Podkreślano, że walka z antysemityzmem nie powinna być troską samych Żydów, którzy pozostali w Polsce, ale także troską każdego polskiego obywatela, oraz że stanowi sprawę bardzo istotną dla polskiego honoru narodowego. Założycieli O.L. do W. z R. często dzieliły poglądy poliyczne i przynależność partyjna. Spotkanie założycielskie miało miejsce w Warszawie 30 III 1946. Na początku kwietnia 1946 został opublikowany apel, wzywający do utworzenia Komitetu Organizacyjnego Ogólnopolskiej Ligi Antyrasistowskiej. Tymczasowe Prezydium O.L. do W. z R. zostało wyłonione 2 IV 1946; przew. został Juliusz Górecki, zastępcami – Tadeusz Rek i A. Berman, sekretarzem generalnym – Marek Arczyński; poszczególnymi sekcjami kierowali: Stanisław Dobrowolski, Kazimierz Kumaniecki, Władysław Bartoszewski, Jan Wesołowski, Józef Gójski. Silne ośrodki lokalne O.L. do W. z R. powstały w Łodzi i w Krakowie, szczególnie w środowisku akademickim. Władze oficjalnie poparły utworzenie O.L. do W. z R.; jej przedstawicieli przyjął na audiencji premier rządu polskiego. Zostało ono również z sympatią odnotowane w prasie amerykańskiej, angielskiej i francuskiej. Pierwsze publiczne zebranie, zwołane przez tę organizację, odbyło się w Warszawie, latem 1946. W ramach działalności propagandowej i edukacyjnej wydawano pismo „Prawo Człowieka” (pierwszy numer ukazał się 15 IX 1946) oraz opublikowano szereg broszur, między innymi M.M. Borwicza Organizowanie wściekłości oraz Tadeusza Zadareckiego Mord rytualny. Po pogromie kieleckim O.L. do W. z R. opublikowała swój protest w formie plakatów i ulotek. Podkreślano, że była to zbrodnia bez precedensu w polskiej historii. Apelowano do sumienia Polaków i honoru narodowego, odwoływano się do tradycji chrześcijańskich. W drugiej połowie maja 1946 przygotowano tekst listu do kardynała Augusta Hlonda, w którym apelowano, by członkowie episkopatu potępili antysemityzm. 19 VII 1946 trzyosobowa delegacja O.L. do W. z R. została przyjęta na audiencji przez arcybiskupa Walentego Dymka. Proszono, by sprawa mordów na Żydach stała się tematem konferencji episkopatu, jednak apel ten pozostał bez odpowiedzi. W 2. połowie 1946, po aresztowaniu W. Bartoszewskiego, „Prawo Człowieka” przestało się ukazywać. W 1947 wielu członków O.L. do W. z R. wycofało się z działalności, a Berman wyjechał do Izraela. Organizacja (i pismo) zostały przejęte przez władze komunistyczne i były odtąd wykorzystywane dla własnych celów propagandowych. W akcji wydawniczej i edukacyjnej skupiano się na prześladowaniach ludności kolorowej w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej. Brytanii. O.L. do W. z R. zaprzestała swej działalności w 1951.