zmiana imienia

zmiana imienia

(hebr. szin(n)uj ha-szem) – praktyka stosowana w kilku wypadkach, związana ze szczególnym w tradycji żydowskiej znaczeniem imienia. 1. Praktyka związana głównie z dążeniem do zabezpieczenia się przed niebezpieczeństwem śmierci, rozpowszechniona w średniowieczu, a w tradycyjnych środowiskach Żydów polskich i rosyjskich stosowana aż po XX wiek. Polegała ona na tym, że osoba śmiertelnie chora dokonywała z.i., co wiązało się z nadzieją, iż Anioł Śmierci zostanie w ten sposób oszukany (miał on bowiem wzywać konających po imieniu). Według wierzeń ludowych, praktyka ta była źródłem niebezpieczeństwa w chwili zmartwychwstania ciał, gdyż mogła prowadzić do nieporozumień. W związku z tym, kabaliści zalecali osobom stosującym z.i. nauczenie się na pamięć słów wiersza Psalmu, którego pierwsza i ostatnia litera była tożsama z pierwszą i ostatnią literą ich imienia. Należało go odmawiać trzy razy w ciągu dnia, po odmówieniu modlitwy Szmone esre(j). 2. W rodzinach, w których umierało kolejno kilkoro dzieci w okresie niemowlęctwa, następne dziecko często nazywano imieniem Ałter (jid., Starszy). Także ten zabieg miał służyć zmyleniu Anioła Śmierci, który nie znał prawdziwego imienia potomka. Dopiero w okr., gdy dziecko uzyskało wiek pozwalający na zawarcie związku małżeńskiego, następowała z.i., najczęściej przez przyjęcie imienia jednego z patriarchów. Żydzi litewscy w ogóle starali się unikać zwracania się do dzieci po imieniu, by przez głośne wymawianie go nie powodować niepotrzebnego zagrożenia. 3. Szczególnie pobożni Żydzi uważali za niedopuszczalne poślubienie kobiety, noszącej to samo imię, co matka przyszłego pana młodego. W niektórych środowiskach Żydów polskich uważano także za niestosowne, by zięć i teść mieli takie samo imię. W związku z tym, jeśli jednak do takiego mariażu miało dojść, stosowano z.i. jednego z państwa młodych. Dokładność zapisu imienia była jednym z podstawowych warunków ważności prawno-religijnej listu rozwodowego. Zagadnieniu temu poświęcano całe traktaty.