„Biuletyn Żydowskiej Agencji Telegraficznej” („BŻAT”)

„Biuletyn Żydowskiej Agencji Telegraficznej” („BŻAT”)

„Biuletyn fun der Jidiszer Telegrafen Agentur” (jid.) – biuletyn zawierający serwis agencyjny Żydowskiej Agencji Telegraficznej (ŻAT), przeznaczony dla pism oraz organizacji żydowskich i nieżydowskich. Wydawany był w Warszawie w 1920-1939, w języku polskim i jidysz, pod red. M. Mozesa (redaktorami byli też: J. Berman i Leon Mandelbrot; tłumaczeniami zajmował się Salomon Aronson), a następnie w Łodzi w 1944-1950, pod red. M. Birnbrajera. W okresie międzywojennym „BŻAT” otrzymywały pisma żydowskie, ukazujące się w języku polskim, m.in. „Nasz Przegląd”, „Chwila”, „Nowy Dziennik” oraz nieżydowskie pisma polskie, a także Polska Agencja Telegraficzna (PAT) , na zasadzie wymiany biuletynów. „BŻAT” w języku jidysz był przeznaczony dla ukazujących się w języku jidysz dzienników i czasopism – w Polsce (m.in. „Hajnt”, „Der Moment”, „Fołks-Cajtung”), a także w Rydze, Bukareszcie, Budapeszcie, oraz dla abonujących go organizacji żydowskich w Polsce. Wydawano go dwa razy w ciągu dnia, z wyjątkiem sobót i świąt żydowskich; zawierał zwykle 3 do 5 stron, a jeśli miały miejsce jakieś istotne wydarzenia – ponad 20 stron. Dostarczał wiadomości o życiu Żydów w kraju i na świecie, których nie uwzględniały inne agencje. Wiele miejsca poświęcano takim wydarzeniom, jak rozruchy antysemickie, debaty parlamentarne, czy światowe kongresy syjonistyczne. Ostatni numer „BŻAT” ukazał się 4 IX 1939. Mozes, ewakuowany z Warszawy na zlecenie MSZ, wznowił jego wydawanie w Wilnie 2 XI 1939 (ukazywał się on aż do lipca 1940). Po wojnie pierwszy numer „BŻAT” ukazał się 13 XI 1944; zawierał informacje nt. życia żydowskiego w Lublinie, informował o powstawaniu komitetów żydowskich i położeniu ocalałych Żydów. Stopniowo odbudowano sieć współpracujących z nim korespondentów, szczególnie na Dolnym Śląsku (osadnictwo żydowskie na Dolnym Śląsku po II wojnie światowej). „BŻAT” zamieszczał także przedruki z prasy polskiej, doniesienia prasy świat. na tematy żydowskie; był przesyłany do prasy oraz organizacji żydowskich w Polsce i za granicą. Wersja w języku polskim wychodziła do 1950.