Szajkiewicz (Szajkewicz) Nachum Majer

Szajkiewicz (Szajkewicz) Nachum Majer

pseud. Szomer (1849 Nieśwież – 1905 Nowy Jork) – prozaik, autor utworów scenicznych, piszący w językach jidysz i hebrajskim. Debiutował powieścią w języku hebrajskim Sziwche(j) Inkwizicja (Pochwała Inkwizycji, 1875), którą skonfiskowała cenzura. Za radą S.J. Fünna, zaczął tworzyć w języku jidysz. Wkrótce porzucił pisanie opowiadań na rzecz powieści. Poszukiwał dla nich atrakcyjnych, a nierzadko sensacyjnych tematów, tworząc schematyczne układy czarnych i białych charakterów. Całość wieńczył zawsze szczęśliwy koniec. Powieści te zyskały znaczną popularność u niewyrobionych czytelników, a ich autor – miano twórcy „żydowskiej powieści bulwarowej”. Sz. był niezwykle płodnym pisarzem (do 1899 wydał ok. 150 powieści). Pisał głównie w języku jidysz, rzadziej w hebrajskim. W latach 80. XIX w. był już ostro atakowany przez przeciwników brukowej literatury, jako przedstawiciel otaczanej przez nich pogardą literatury szund. Pracę pisarza Sz. próbował równolegle łączyć z prowadzeniem interesów handlowych. W 1876, jako dostawca armii rosyjskiej w okresie przygotowań do wojny z Turcją, znalazł się w Rumunii. Tam poznał A. Goldfadena. Zainspirowało go to do dokonywania przeróbek własnych utworów dla potrzeb sceny żydowskiej, utrzymanych w podobnym jak jego proza stylu. Wkrótce także stworzył własną trupę teatralną, w której pełnił rolę dyrektora, reżysera i aktora. W pewnym okr. trupa ta z powodzeniem konkurowała z zespołem Goldfadena, występując m.in. w Odessie i Bukareszcie. Niebawem Sz. był już autorem wielu adaptacji swych utworów prozatorskich, po które sięgały także inne trupy teatralne (m.in. w 1887 Polsko-Żydowskie Towarzystwo Teatralne pod dyrekcją Chaima Beniamina Treitlera wystawiało w Krakowie sztukę Sz. – Trefniak). W 1889 Sz. przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie wydawał dwa tygodniki oraz kontynuował twórczość prozatorską i dramaturgiczną.