[ [[result.title.charAt(0).toUpperCase()]] ]
[[result.title]]
[więcej...]
nie znaleziono wyników
nie znaleziono wyników dla zaczynających się od [[char]] lub
nie znaleziono wyników dla zaczynających się od cyfr
nie znaleziono wyników dla zapytania: "[[searchWord]]"
nie znaleziono wyników dla wybranego zestawu tagów
nie znaleziono wyników dla wybranych kategorii
i typu hasła [[docTypeName]]
[[article.title]]
[[article.shortVersion]]
[[$index + 1]]. [[paragraph.paragrTitle]]
[zwiń]
[rozwiń]
-
[[ [reference.refIndex+1] ]][[reference.description]]
Powiązane treści
[zwiń]
[rozwiń]
Bibliografia
[zwiń]
[rozwiń]
Autor: [[article.author]]
Szpigel (Szpigiel; Spiegel) Natan (Nusen)
Szpigel (Szpigiel; Spiegel) Natan (Nusen)
(1887 Łódź – 1942 Treblinka) – malarz, rysownik, członek utworzonego wiosną 1922 Zrzeszenia „Srebrny Wóz”, grupy artystycznej „Start”. Pochodził z ubogiej rodziny ortodoksyjnej; odebrał tradycyjne wychowanie religijne (był uczniem chederów oraz jesziwy). Debiutował w 1918, w Łodzi, na wystawie zorganizowanej przez Stowarzyszenie Artystów i Zwolenników Sztuk Pięknych. Dzięki sponsorom, wyjechał na naukę do Rzymu, gdzie kształcił się w tzw. Akademii Greinera, a także pod kierunkiem H. Glicensteina. Po powrocie pracował jako nauczyciel rysunku w świeckim I Gimnazjum Hebrajskim w Łodzi. Potem studiował w Łodzi, Berlinie i Dreźnie (1923-1925), Paryżu (uczestniczył w Salonie Jesiennym, 1924; wystawiał w galeriach), po czym powrócił do Łodzi. W 1929-1931 przebywał w Paryżu, Wenecji i Londynie (wystawiał tam swe prace w Ben Uri Literary and Art Society i Blumbury Gallery, 1930). Pokazywał też se prace na wystawach artystów żydowskich w Warszawie (1921, 1928, 1937), Krakowie (w TPSP, 1934), Lwowie (1937), Łodzi (w Miejskiej Galerii Sztuki, 1927; IPS, 1933). Twórczość Sz. kształtowała się w kręgu tradycji ekspresjonistycznej grupy „Jung Idysz” i Zrzeszenia Artystów „Bunt”. Artysta uprawiał malarstwo olejne oraz akwarelowe, w którym – dzięki użyciu werniksu – uzyskiwał oryginalne efekty kolorystyczne i światłocieniowe. W pierwszych jego pracach przeważała tematyka społeczna (Wyzyskiwany, Nędza, Tragarz, Robotnicy), religijna – żydowska (Głowa Jonatana, Salome) i chrześc., pojawiały się też kompozycje symboliczne (Przeszłość, Zemsta), pejzaże, studia portretowe. Później malował portrety, często z elementami ekspresjonistycznej deformacji (Pokraczny, Blady chłopiec), pejzaże, martwe natury (w tym z żydowskimi przedmiotami kultowymi), akty, widoki żydowskich dzielnic, wnętrza bóżnic. W czasie II wojny światowej w getcie łódzkim wykonał wiele rysunków, obrazujących niewolniczą pracę Żydów, nędzę i głód. (Według innej wersji, jesienią 1939 przeniósł się do Warszawy, skąd podczas Wielkiej Akcji został wywieziony do Treblinki).
