Häcker (Haecker, Haker) Emil (Samuel)

Häcker (Haecker, Haker) Emil (Samuel)

pseud. Jowialski, Tomasz Pokrzywa (1875 Tarnów – 1934 Kraków) – dziennikarz, działacz polityczny, historyk. Po ukończeniu gimnazjum w Tarnowie podjął działalność w tamtejszych organizacjach społeczno-politycznych, tj. w Lidze Narodowej, „Orle Białym” i w „Sile”. W 1892 rozpoczął studia w Krakowie, lecz wkrótce (1903) został relegowany z UJ za działalność w krakowskiej „Sile”. Od 1892 działał w PPSD, oddelegowany do pracy agitacyjnej w Nowym Sączu i Tarnowie. W 1895-1904 redagował organ studentów – socjalistów pn. „Zjednoczenie”; w 1897-1898 pełnił funkcję sekretarza Komitetu Wykonawczego PPSD. Był inicjatorem zmiany nazwy tej partii z Galicyjska Partia Socjaldemokratyczna na PPSD (1897). W redakcji organu partii, jakim było czasopismo „Naprzód”, pracował od 1894. Redagował je od 1898 i z tej racji wszedł do Zarządu PPSD (1904-1919). Był zdecydowanym przeciwnikiem odrębności żydowskiego ruchu socjaldemokratycznego, konsekwentnie potępiającym tzw. przejawy separatyzmu. W 1896 zasłynął polemiką z R. Luksemburg nt. stosunku socjalistów do kwestii narodowościowej, prowadzoną na łamach niemieckiego „Die Neue Zeit”. W 1908 artykułami w „Naprzodzie” zdemaskował agentkę carskiej Ochrany, studentkę medycyny, Janinę Borowską; rok później wypowiedział się także w podobnej sprawie, dotyczącej Stanisława Brzozowskiego. W tym czasie pod pseudonimem Jowialski pisywał satyry w krakowskim piśmie „Hrabia Wojtek”, nieco później podjął współpracę z lwowskim „Szczutkiem”. Pod pseudonimem Tomasz Pokrzywa pisywał do „Jedności Robotniczej” i „Przedświtu”, wydawanych przez Frakcję Rewolucyjną PPS. W 1914 wstąpił do Legionów Polskich. Był ranny w bitwie pod Kirlibabą. Uznany za inwalidę, powrócił do działalności politycznej. W 1920 ponownie podjął funkcję redaktora naczelnego „Naprzodu” oraz działał we władzach nacz. zjednoczonego PPS i w zarządzie Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego. Był zwolennikiem prawego skrzydła tej partii. W 1921-1930 zasiadał także w Radzie Miejskiej Krakowa. Był przeciwnikiem Piłsudskiego i obozu sanacyjnego. Wydał kilka prac hist.; m.in. Historia socjalizmu w Galicji i na Śląsku Cieszyńskim (1846-1882) (t. 1, Kraków 1933), Rewolucja w Galicji w r. 1848 (Kraków 1908), Stanisław Wyspiański (Kraków 1908); był też wydawcą zbioru pieśni rewolucyjnych Lutnia robotnicza (Kraków 1908). Pisał też recenzje literackie i teatralne. Po śmierci został odznaczony Krzyżem Niepodległości.