Sternbach Leon

Sternbach Leon

(1864 Drohobycz – 1940 Sachsenhausen) – bizantynista, znawca literatury gnomologicznej i patrologii, działacz społeczny. Pochodził z drobnomieszczańskiej rodziny – był synem urzędnika bankowego, a zarazem hebraisty. Studiował w Lipsku i Dreźnie (1882-1883) oraz w Wiedniu (doktorat z filozofii otrzymał w 1885). Habilitację i docenturę uzyskał na uniwersytecie lwowskim w 1889, a tytuł profesora nadzwyczajnego – w 1892; profesora zwyczajnego – w 1897, profesora honorowego – w 1935. Prowadził wykłady z bizantynistyki i hellenistyki na UJ (1889-1935). Od 1893 był członkiem-korespondentem i członkiem AU, potem PAU, a od 1902 – przewodniczącym Komisji Filologicznej PAU (1927-1940). W 1904-1905 był dziekanem Wydziału Filozoficznego. Od 1889 do 1935 wykładał jednocześnie bizantynistykę i hellenistykę. W 1918 przyznano mu tytuł doctora honoris causa UJ. W 1905-1919 był delegatem UJ do Rady Szkolnej Krajowej, a w 1916-1935 – dyrektorem Komisji egzaminacyjnej dla nauczycieli szkół średnich. W 1907 – z ramienia Rady – organizował Żydowski Instytut Teologiczny we Lwowie ( Zakład dla Kształcenia Nauczycieli Religii Mojżeszowej we Lwowie), ostro krytykowany przez środowiska ortodok. i syjonistyczne. Swój bogaty księgozbiór ofiarował Bibliotece Jagiellońskiej. Po wybuchu wojny został aresztowany przez Niemców; był więziony w Krakowie, Wrocławiu i Sachsenhausen, gdzie też został zamordowany. Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu żydowskim w Krakowie. S. uważany był za jednego z najwybitniejszych bizantynistów na świecie, ze względu na to, że przyczynił się do unowocześnienia metodologii badań w tej dziedzinie. Wykształcił plejadę uczonych polskich. Prowadził badania nad krytycznym wydaniem Antologii Palatyńskiej i Antologii Planudejskiej i krytyczno-egzegetycznej literatury greckiej i bizantyńskiej. Badał i był wydawcą spuścizny Ojców Kapadockich z IV w., a przez ostatnie 30 lat życia – Grzegorza z Nazjanzu. Redagował Meletemata Patristica (1927-1933). Wydał: 111 gnom Menandra (1891); Curae Menandreae (1893); Epitat na Sklerajnę M. Psellosa (1891) i Bajki Ezopa (1894). Badał genezę przysłów polskich. Ważniejsze jego prace to: Beiträge zu den Fragmenten des Aristophanes (1886); Meletemata Graeca (1886); Analecta Photiana (1893); Dilucidationes Aesopiae (1894); Fabularum Aesopiarum sylloge (1894); De Georgii Pisidae fragmentis a Suida servatis (1899); Observationes in Georgii Pisidae carmina historica. Appendix metrica (1900); De cornicula Horatiana (1935); Quaestiones paroemiographicae (1936); Uwagi paremiograficzne do pism Mikołaja Reja (1937).