Spiegel Natan

Spiegel Natan

pseud. Stefan Kałuski – w 1947-1957 używany jako nazwisko (1905 Nowy Jork – 1995 Jerozolima) – filolog klasyczny, historyk filozofii, pedagog. Jego rodzina wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych, lecz wkrótce po jego urodzeniu powróciła do Polski. S. ukończył studia na UJK w 1930, a studia doktoranckie na UJ w 1931. Potem zamieszkał w Kałuszu (obecnie na Ukrainie), gdzie do 1939 był nauczycielem. Opublikował w języku polskim kilka podręczników szkolnych do nauki łaciny. Po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej znalazł schronienie w Turkmenii. Pracował jako nauczyciel języka niemieckiego. Repatriował się do Polski w 1947. Do 1950 był nauczycielem i dyrektorem szkoły w Bytomiu. Następnie przeniósł się do Warszawy (1950-1952 – zastępca naczelnika Wydziału Kształcenia Nauczycieli w Ministerstwie Oświaty; 1952-1956 profesor Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Warszawie). Opublikował kilka prac popularnych i propagandowych oraz wybory pism Ludwika Krzywickiego (1952) i Wacława Nałkowskiego (1952). W 1957, razem z rodziną (żoną, Teodorą z domu Cornman, i siostrą), wyemigrował do Izraela. Początkowo był bibliotekarzem na UH, a od 1963 prowadził tam zajęcia; od 1969 – docent, a od 1972 – profesor UH. Był bardzo zasłużony dla rozwoju filologii klasycznej w Izraelu (wyróżniony Nagrodą Państwową w 1990). Utrzymywał ożywione kontakty z polskim środowiskiem naukowym; od 1993 członek zagranicznej PAU. S. był autorem podręczników hebr. do nauki łaciny, a także wielu publikacji z zakresu historii idei oraz literatury greckiej. i rzymskiej w starożytności (m.in. dzieło War and Peace in Clasical Greek Literature, 1990), jak również przekładu na język hebrajski Ennead Plotyna. Poza tym był m.in. autorem filologicznej analizy tekstów łacińskich przywilejów królewskich, jakie zostały udzielone Żydom w państwie polsko-litewskim, opublikowanej przez Jakuba Goldberga w Jewish Privileges in the Polish Commonwealth: charters of rights granted to Jewish communities in Poland-Lithuania in the sixteenth to eighteenth centuries (Jerozolima 1990) i autobiografii Szwil ha-zahaw (hebr.; Jerozolima 1990; wydanie pol. Złoty środek, Kraków 1992).