Sigalin Józef

Sigalin Józef

(1909 Warszawa – 1983 tamże) – architekt, urbanista; brat Romana Jakuba S. i Grzegorza S. Kształcił się w Państwowej Szkole Budowlanej (od 1931) i na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej (1935-1939; dyplom uzyskał w 1946). Członek KZMP (od 1928) i KPP (od 1931). W czasie II wojny światowej przebywał w Związku Radzieckim. Służył w Armii Czerwonej i wojsku polskim, w którym szybko awansował. Od 1944 był współtwórcą Biura Planowania i Odbudowy PKWN, potem Biura Odbudowy Stolicy; pierwszy naczelny architekt Warszawy (1951-1956). Był współautorem i nadzorował realizację wielu stołecznych przedsięwzięć architektonicznych, począwszy od Trasy W-Z i Mariensztatu, za które jego zespół otrzymał Państwową Nagrodę Artystyczną I stopnia (1950); MDM; odbudowy mostu Poniatowskiego i wielu innych. Był również pełnomocnikiem rządu ds. budowy Pałacu Kultury i Nauki im. J. Stalina i projektantem Placu Defilad. Jeszcze w latach 60. postulował budowę tras Łazienkowskiej (uczestniczył w jej realizacji w l. 70.) i Świętokrzyskiej (do dziś planowanej). Dużo uwagi poświęcił też zagospodarowaniu brzegów Wisły w Warszawie oraz jej doliny. W okresie stalinowskim był jednym z głównych rzeczników socrealizmu w architekturze i urbanistyce, ściśle wypełniającym dyrektywy Bieruta. Przy odbudowie Warszawy znany był ze swego niejednokrotnie bezceremonialnego stanowiska wobec rekonstrukcji zabytków stolicy (m.in. plany wyburzenia pierzei Barssa Rynku Starego Miasta oraz postawienia socrealistycznych budowli na miejscu zamków Królewskiego i Ujazdowskiego). Prowadziło to do konfliktów z konserwatorami, m.in. z prof. S. Lorenzem i J. Zachwatowiczem, w których na szczęście ponosił porażki. S. był również autorem i współautorem wielu publikacji, w tym książkowych. Pośmiertnie ukazał się wybór dokumentów z jego komentarzami i wspomnieniami oraz mapami, pt. Warszawa 1944-1980: Z archiwum architekta (t. 1-3 1986; t. 4. 1987).