Grossman Henryk (Chaskiel)

Grossman Henryk (Chaskiel)

pseud. Mann (1881 Kraków – 1950 Lipsk) – ekonomista, historyk, polityk. Studiował prawo na UJ (od 1900), włączając się równocześnie w działalność organizacji młodzieżowej i propagandową wśród Żydów. W czasie studiów wstąpił do PPSD. Na IX Kongresie tej partii (1904) należał do grupy delegatów, postulujących powołanie żydowskiego komitetu krajowego. Na początku 1905 opublikował broszurę Proletariat wobec kwestii żydowskiej... oraz artykuł w krakowskim lewicowym piśmie studenckim „Zjednoczenie”, dotyczący konieczności opracowania odrębnego programu partyjnego dla żydowskiej młodzieży socjalistycznej. Te prace oraz broszura zatytułowana Was Wir sollen?, ogłoszona w 1905 w lwowskim piśmie „Der Jüdische Socjaldemokrat” zapoczątkowały secesję galic. socjalistów żydowskich. G. został wybrany do egzekutywy ŻPSD (1906), powołanej na kongresie we Lwowie. W 1906-1908 był redaktorem odpowiedzialnym wydawanego w Krakowie pisma „Der Socjaldemokrat”. Opublikował też pracę w języku jidysz Der Bundismus in Galicjen (1907). W 1908, po uzyskaniu doktoratu na UJ, przeniósł się do Wiednia, gdzie w 1914 opublikował Österreichs Handelspolitik mit Bezug auf Galizien in der Reformperiode 1772-1790. Od 1919 pracował w warsz. Urzędzie Statystycznym. Brał udział w przeprowadzaniu spisu powszechnego w 1921. W 1920-1924 współpracował z KPRP. Był profesorem polityki gospodarczej Wolnej Wszechnicy Polskiej (1922-1924). Aresztowany za działalność kom., po zwolnieniu w 1925, wyjechał do Niemiec, gdzie działał w ruchu komunistycznym oraz pracował na uniwersytecie we Frankfurcie n. Menem. Tam habilitował się w 1927. Po wyjeździe z Niemiec (1933), mieszkał w Paryżu i Londynie, a w okr. II wojny światowej – w Stanach Zjednoczonych. W 1949 osiedlił się w Niemieckiej Republice Demokratycznej i wykładał ekonomię na uniwersytecie w Lipsku.