[ [[result.title.charAt(0).toUpperCase()]] ]
[[result.title]]
[więcej...]
nie znaleziono wyników
nie znaleziono wyników dla zaczynających się od [[char]] lub
nie znaleziono wyników dla zaczynających się od cyfr
nie znaleziono wyników dla zapytania: "[[searchWord]]"
nie znaleziono wyników dla wybranego zestawu tagów
nie znaleziono wyników dla wybranych kategorii
i typu hasła [[docTypeName]]
[[article.title]]
[[article.shortVersion]]
[[$index + 1]]. [[paragraph.paragrTitle]]
[zwiń]
[rozwiń]
-
[[ [reference.refIndex+1] ]][[reference.description]]
Powiązane treści
[zwiń]
[rozwiń]
Bibliografia
[zwiń]
[rozwiń]
Autor: [[article.author]]
Afera cmentarna (afera dentystów)
Afera cmentarna
W styczniu 1942 r. podziemna gazeta wydawana przez Bund, „Der Weker. Informacje Biuletin”, donosiła, że władze getta odkryły przestępstwo, do którego dochodzi na terenie cmentarza: grabarze przy pomocy funkcjonariuszy SP otwierali świeże groby i wyrywali złote zęby nieboszczykom (ARG, t. 16, 265). Sprawa stała się znana jako „afera dentystów”.
Winni nie wykazali skruchy, argumentując, że „zabierając trupom złoto, nikogo nie krzywdzili, natomiast ich proceder poważnie przyczyniał się do poprawy bilansu płatniczego naszej dzielnicy” (Adler 2018, 222).Sprawa zaczęła się jesienią 1941 r., w szczycie śmiertelności w getcie warszawskim – we wrześniu Emanuel Ringelblum pisał: „Na cmentarzu dzieją się okropne rzeczy. [...] Wszystko wskazuje na to, że w nocy rozkopują groby. Wyciągają nieboszczykom złote zęby i zabierają całuny. Ostatnio toczyło się dochodzenie dyscyplinarne przeciw policjantom żydowskim, którzy się tym zajmowali. Jednym słowem, samo dno upadku” (ARG, t. 29, 301).
Szczególnie bulwersował udział funkcjonariuszy ŻSP – nie znamy jednak nazwisk zamieszanych w sprawę osób. Być może to do działalności tej grupy odnosi się zagadkowy komentarz anonimowego autora konspektu opracowania o ŻSP zachowanego w Archiwum Ringelbluma: „Szczegóły dotyczące działania grupy Erlicha (cmentarz)” (ARG, t. 11, 181).Zdaniem Stanisława Adlera cała afera cmentarna, mimo aresztowania sprawców, została zatuszowana przez Radę Żydowską z obawy, że wydanie winnych Niemcom „spowoduje rozstrzał całej czeredy grabarzy, cmentarników i pogrzebowców” (Adler 2018, 282). Teorii tej przeczyć może notatka Ringelbluma z grudnia 1941 r., w której twierdził, że Niemcy mieli filmować proceder wyrywania nieboszczykom zębów (ARG, t. 29, 316) (taki film nie zachował się, choć istnieją inne filmy z getta zawierające fragmenty kręcone na cmentarzu przy Okopowej).
