Wydział VIII Szpitalnictwa

Struktura Wydziału

• Referat Administracyjno-Gospodarczy
• Referat Lekarski.

Historia i zadania Wydziału

Wydział Szpitalnictwa (czasem nazywany Komisją Szpitalnictwa, z której się wyłonił) został uruchomiony w grudniu 1939 r. (Czerniaków 1983, s. 71). Był odpowiednikiem bliźniaczego wydziału działającego w Zarządzie Miasta. Organizował działania i sprawował nadzór nad szpitalami: podlegał mu Szpital Starozakonnych na Czystem*, kwarantanna na ul. Leszno 109–111, kąpielisko przy ul. Żelaznej 86, od lutego 1941 r. kąpielisko przy ul. Stawki 10 (Kazimierski (oprac.) 2012, s.619), a także – choć nie sposób orzec, czy było tak przez cały czas – Szpital dla dzieci im. Bersohnów Baumanów* (BN, 566.216, nr 25, k. 22).

Organizował przede wszystkim sprawy administracyjne (remonty, zakupy, sprawy personalne, kontakt z władzami miasta), a pieniądze na funkcjonowanie szpitali były zbierane przez Wydział Opłat na rzecz Szpitalnictwa (Ciesielska 2017, s. 105–106). Podział zadań był nieprecyzyjny, o czym może świadczyć fakt, że władze wydziału wystąpiły do Rady Zdrowia z wnioskiem o „decentralizację szpitali” w celu „usprawnienia gospodarki” (BN, 566.216, nr 25, k. 22). W marcu 1942 RŻ otrzymała od władz niemieckich polecenie redukcji personelu o 10-20% w niektórych Wydziałach Rady, m.in. właśnie w Wydziale Szpitalnictwa. RŻ nie pozwoliła na redukcję zatrudnienia w tym Wydziale ze względu na toczącą się organizację szpitala gruźliczego na 600 łóżek przy ul. Leszno 109 (ostatecznie nigdy nie powstał) (BN, 566.216, nr 30, s. 22, 29).

Zatrudnionych w nim było aż 1265 pracowników, w tym 741 umysłowych i 524 fizycznych (był najliczniejszym – po Służbie Porządkowej – z wydziałów RŻ!), co wynikało to z faktu podporządkowania mu obu działających w getcie szpitali, co oznaczało, że ich pracownicy (w tym lekarze i pielęgniarki) byli de facto pracownikami RŻ. Szpital Starozakonnych na Czystem* zatrudniał 918 osób, a Szpital dla dzieci im. Berensonów i Baumanów* – 340 osób (BN, 566.216, nr 25, k. 22).