Cypora Ajnsztajn

Życiorys

Pochodziła z ubogiej chasydzkiej rodziny. Jej rodzicami byli Icchak i Fryda Ajnsztajnowie. Miała starszą siostrę Brachę Ajnsztajn. Ukończyła szkołę CISzO na ul. Krochmalnej 36 w Warszawie. Tam też wstąpiła do Skifu. Następnie razem z siostrą zostały działaczkami Cukunftu. Cypora pełniła wiele funkcji w młodzieżówce, była także zaangażowana w codzienne funkcjonowanie organizacji. Przez długie lata należała do chóru Cukunftu i wchodziła w skład jego kierownictwa. Należała do kierownictwa komitetu Cukunftu w Warszawie na ul. Zamenhofa 26 oraz współpracowała z sekretariatem Cukunftu. Po powstaniu cukunftowskiej bojówki (Cukunft Szturm) wstąpiła do niej jako sanitariuszka. Była członkinią Centralnej Komisji Prasowej „Jugnt Weker”. Brała udział we wszystkich obozach Cukunftu. Z zawodu była krawcową. 

W trakcie wojny

Po wybuchu II wojny światowej Cypora zaczęła działać w podziemnym komitecie Cukunftu, a szczególnie od początku 1940 r. – w utworzonym przez Cukunft Frizirer-Kooperatiw (kooperatywie fryzjerskiej) na ul. Nowolipie 40. Było to miejsce, które dawało pracę bezrobotnym członkom bundowskich organizacji; równocześnie był to punkt spotkań dla bundowskich działaczy. W Kooperatywie była „kasjerką”, a także osobą kontaktową, przez którą przechodziły różne instrukcje i informacje pomiędzy działaczami (In di jorn fun jidiszn churwn 1948, 335). Po zamknięciu Kooperatywy po wielkiej akcji latem 1942 r. pracowała w szopie Schultza. W pierwszych latach wojny mieszkała na ul. Nowolipki 45/16. Na ten adres miała wystawiony Ausweis i w maju 1941 r. otrzymała paczkę żywnościową od krewnych lub znajomych z zagranicy (AŻIH, ŻSS, 211/70: 24, AŻIH, AJDC, 210/83, 28; YIVO, RG 1400 M9/155).

Pod koniec 1942 r. weszła w skład grupy bojowej Bundu pod kierownictwem Welwla Rozowskiego na terenie szopów Toebbensa i Schultza. Zginęła w powstaniu w getcie na terenie szopów. Nie są znane data ani okoliczności jej śmierci.